Ik loop de kajuit binnen.
Er is niemand.
De telefoon rinkelt.
Ik hoor hem wel maar ik hoor hem ook niet.
Het is een gewoonte geworden die velen hier hebben. Het blijft toch een beetje spannend, de telefoon opnemen. Je weet niet wat het verhaal is van de ander en of je de beller wel kan helpen.
Dat voelt ongemakkelijk.
Even twijfel ik om de telefoon op te nemen. Eigenlijk moet ik meteen door naar een afspraak maar die afspraak kan nog wel even wachten. Ik heb tenslotte pas aan de hele gemeenschap gevraagd altijd de telefoon op te nemen. Dan moet ik dat ook doen. Dus ik besluit op te nemen.
Ik krijg een jongeman aan de telefoon. “Ik ken het hier,” zegt hij. Ik vraag niet meteen door maar laat hem praten. Hij zegt dat hij belt omdat hij via via een stel heeft leren kennen. De vrouw is hoogzwanger. Ze komen uit een EU-land en wonen op dit moment in een huis in vervallen staat. De huisbaas zorgt voor problemen en zij voelen zich niet veilig. Ook heeft de vrouw geen verloskundige in Nederland en loopt het niet helemaal lekker met het werk van beiden. Ze kunnen ieder moment op straat gezet worden en de man maakt zich heel erg druk over de gezondheid van vrouw en kind.
De broer van de jongeman aan de telefoon heeft meer dan tien jaar geleden met zijn kind bij ons gewoond. Zo vertelt hij. Deze broer zei: “Als iemand jullie kan helpen is het Oudezijds 100. Zij hielpen mij ook toen ik nergens anders terecht kon.” Daarom besluit hij er een belletje aan te wagen.
Sinds januari dit jaar zijn wij gestart met de InStap. De InStap is net zoals de OpStap een project waarin maatschappelijk werkers de gastvrijheid van de gemeenschap professioneel ondersteunen. Mensen kunnen binnenlopen die ondersteuning op welk vlak dan ook nodig hebben. Ieder traject dat gestart wordt, wordt naar behoefte ondersteunt door counseling, juridisch spreekuur, trainingen en mogelijkheden voor dagbesteding binnen de gemeenschap.
Wij ervaren al jaren dat de Kajuit, onze woonkamer, een veilige plek is voor iedereen die door onze deur binnenkomt. Er is een familiale sfeer en het raakt snel vertrouwd. Een plek waar wij nog meer mensen hopen te ontvangen en kunnen ondersteunen in de volgende stap in hun leven.
Het mooie aan de start van dit project is dat we ook de mensen aan de telefoon kunnen helpen. Voorheen werden we ook regelmatig gebeld door mensen met hulpvragen maar konden wij vooral helpen wanneer sprake was van een hulpvraag binnen het begeleid wonen van de OpStap. Nu kunnen we mensen ook voor de InStap bij ons uitnodigen en de nodige ondersteuning bieden. Zo nodigde ik ook het stel, voor wie de beller belde, uit voor het inloopspreekuur op de donderdag.
Die donderdag stonden ze op de stoep: drie mannen en een vrouw. Ze kwamen vanuit Groningen en Zaandam. Zo hard was er hulp nodig. Het zijn alle vier EU-burgers en ze werken hier in Nederland. Het stel dat ondersteuning nodig heeft, gaat in gesprek met mijn collega. Ik blijf in de Kajuit met de andere twee en we raken in gesprek. De jongeman vertelt vol lof over hoe Oudezijds 100 het leven van zijn broer en neefje destijds veranderd heeft.
Eén van de meest bijzondere dingen aan wonen en werken hier zijn toch echt wel de verhalen van mensen die hier eerder gewoond hebben en vertellen hoe ze dat ervaren hebben. Hoe het wonen hier en het leven binnen de gemeenschap een opstapje is naar verandering in een (problematisch) leven.
De ontmoeting met deze mensen doet mij weer beseffen hoe bijzonder het hier is. Maar ook hoe hard deze manier van gastvrijheid nog steeds nodig is. Want zelfs na meer dan tien jaar stuurt een oud-bewoner mensen in nood nog naar ons door!
De twee mannen in de Kajuit vertellen over hun leven. De ene man is al heel lang in Nederland en heeft voor veel bedrijven gewerkt. Hij werkt nu als bezorger en rijdt de hele dag het land door. Hij onderhoudt zijn ouders in zijn geboorteland. In zijn dorp wonen geen jongeren meer. Iedereen is naar andere landen in Europa gegaan. Want het leven is daar duur: boodschappen zijn net zo duur als in Nederland maar het minimum loon ligt rond de 500 euro per maand. Daar kan niemand meer van rondkomen. Hij woont hier in een flat met 16 anderen. Ze delen één douche en wc en twee slaapkamers. Het is heftig maar de goedkoopste optie—alsnog 600 euro in de maand.
Hij vertelt dat hij kanker heeft. Hij wordt hier wel geholpen maar niet goed genoeg. Hij heeft geen zorgverzekering, geen inschrijfadres, geen officiële bankrekening maar wel een baan bij een bekend Nederlands bedrijf. “Ik kan gewoon niet ziek zijn,” zegt hij. “Ik moet werken zolang ik kan om mijn familie te onderhouden.”
Het gesprek met het stel is door mijn collega afgerond. Voor nu. Er is een verloskundige gevonden die kan helpen, ook zonder zorgverzekering. We zien ze volgende week weer.
Door: Merel Knipping
