Oudezijds 100 is al decennialang een begrip in Amsterdam en ook in de rest van Nederland. Trots herinnert zich één van de oprichters, dominee Rolf Boiten, hoe een krant kopte: “Dit huis op de wallen, een toevlucht voor allen.’ Met enkele woorden werd daarin uitdrukking gegeven aan hetgeen hij en zijn vrouw Georgine Boiten – du Rieu, zo graag wilden realiseren: ‘Toen wij in de jaren ’50 naar Amsterdam kwamen, wilden wij het Evangelie verstaanbaar maken, als een zaak die over alles gaat, het hele leven omvat en niet beperkt kan blijven tot gewoontes en tradities; het gaat om mensen…’
Deze opdracht wordt al meer dan zestig jaar uitgedragen in de communitaire gemeenschap: zorg op menselijke maat binnen de muren van tien panden in de Rosse buurt van Amsterdam, van ambulant tot intramuraal, van maatschappelijk tot levensbeschouwelijk tot medisch, zorg vanuit een mensvisie van eigenwaarde en wederkerigheid.
Dat in dit ‘huis op Wallen’ werkelijk iedereen welkom is en ook iedereen uitgenodigd wordt tot ontmoeting, komt op een unieke manier in al haar projecten tot uitdrukking, van inloop tot gasthuis tot OpStap tot Kruispost. ‘Het kan niet zo zijn dat een klein groepje filantropen zich uit eigen goedheid neerbuigt over de ellende van een ander’, legt Rolf Boiten uit; ‘er is geen sprake van een stakker waarover de weldoener zich buigt, geen mens moet in het puin blijven zitten en zijn hand maar blijven ophouden, mensen moeten zelf tot actie komen en dat gebeurt vanuit de uitnodiging tot wederkerigheid; ook het bieden van hulp kan eigenlijk alleen plaatsvinden vanuit het besef van wederkerigheid’.
Deze waardevolle les heeft het domineesechtpaar geleerd in de arbeidersbuurten van Parijs bij de Foyer protestant d’Aubervilliers. Wij hadden allebei theologie gestudeerd, maar toen we daar aankwamen, kregen we een schep in onze handen gedrukt met de mededeling dat er een kuil gegraven moest worden. Wij werkten zij aan zij met deze arbeiders en kwamen er al snel achter dat wij niet ver zouden komen zonder hun kracht en volharding.’
Nog steeds is dat de leidende gedachte binnen alle projecten van de communitaire gemeenschap: mensen hebben elkaar iets te bieden, een tweerichting verkeer. Hierdoor is Oudezijds 100 geen liefdadigheidsinstelling met een institutioneel karakter, maar een gemeenschap, een keuken, een woonkamer, een logeerkamer en een veldhospitaal; de hulpvrager is geen buitenstaander maar wordt uitgenodigd deel uit te maken van het ‘wij’, uit vrije keuze.
‘Het kloppend hart van deze gemeenschap is de Allemanskapel. Ik herinner me nog goed dat ik ooit een bord aan de gevel ophing met de gebedsdiensten van de kapel erop, toen mijn buurman, Joop de Vries, voormalig eigenaar van Casa Rosso, naast me kwam staan met zijn rug tegen zijn eigen bord met aanbod van het sekstheater. We keken naar de uithangborden en ik vroeg hem, of hij het niet vervelend vond dat ik mijn bord zo dicht tegen het zijne hing: Joop de Vries schudde daarop zijn hoofd en zei: ‘Nee, mensen moeten weten dat ze moeten kiezen.’
Een stukje Evangelie in Amsterdam dat niet stopt bij de voordeur, maar een oproep doet aan een ieder die zich ertoe laat uitnodigen.
